قراره توی این مقاله بپردازیم به اینکه بیماری خشکی چشم چیه و چجوری میتونیم این بیماری رو درمان کنیم.
پس با نایس اپتیک همراه باشید.
سندرم خشکی چشم یا بیماری خشکی چشم یک وضعیت شایع است که هنگامی رخ می‌دهد که چشم‌ها به اندازه‌ی کافی اشک تولید نمی‌کنند یا اشک‌ها به سرعت تبخیر می‌شوند.
اشک‌ها می‌توانند به دلایل متعددی ناکافی باشند. برای مثال خشکی چشم ممکن است در صورت عدم تولید اشک کافی یا تولید اشک‌های با کیفیت پایین رخ دهد. خشکی چشم احساس ناراحت کننده‌ای است. در صورتی که دچار این وضعیت باشید، ممکن است چشم‌ها دچار سوزش شوند.
احتمال دارد خشکی چشم در برخی شرایط خاص رخ دهد، برای مثال در هواپیما، در یک اتاق دارای تهویه مطبوع، هنگام دوچرخه سواری یا بعد از نگاه کردن به صفحه کامپیوتر برای چند ساعت.
علائم خشکی چشم و سندرم خشکی چشم عبارتند از:
- احساس سوزش
- خارش چشم‌ها
- سنگینی چشم
- خستگی چشم
- چشم درد
- احساس خشکی
- قرمزی چشم
- نورهراسی (حساسیت به نور)
تاری دید
یک علامت متداول دیگر احساس وجود جسم خارجی در چشم است بطوری که احساس می‌شود ذرات شن یا اجسام دیگری داخل چشم وجود دارند.
و با اینکه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما آبریزش چشم نیز می‌تواند یکی از علائم سندرم خشکی چشم باشد. علت آن این است که سطح چشم گاهی اوقات اقدام به تولید بیش از حد بخش آبکی اشک به عنوان یک مکانیزم محافظتی می‌کند. اما این اشک واکنشی برای مدت زمان طولانی روی چشم نمی‌ماند تا بتواند خشکی چشم را برطرف کند. علاوه بر این علائم، خشکی چشم‌ها می‌تواند باعث التهاب و آسیب (گاهی اوقات دائمی) در سطح چشم شود. سندرم خشکی چشم می‌تواند بر نتیجه‌ی عمل لیزیک و جراحی آب مروارید تاثیر بگذارد.
علل خشکی چشم
یک لایه‌ی کافی و ثابت از اشک بر روی سطح چشم برای حفظ سلامت، راحتی و بینایی مناسب چشم‌ها ضروری است. اشک‌ها سطح چشم را تمیز می‌کنند تا مرطوب بماند و گرد و خاک، ذرات خارجی و میکروارگانیسم‌هایی که می‌توانند به قرنیه آسیب بزنند و منجر به عفونت چشم شوند را بشوید.
یک غشای معمول اشک متشکل از سه جزء مهم است:
- یک جزء چرب (لیپید)
- یک جزء آبکی
- یک جزء مخاطی مانند (موسین)
هر جزء از غشای اشک یک هدف مهم دارد. برای مثال، لیپیدهای اشک از تبخیر سریع اشک جلوگیری کرده و باعث افزایش روانی می‌شود، در حالی که موسین به گسترش اشک در سطح چشم کمک می‌کند.
هر جزء چشم توسط غدد مختلفی بر روی چشم یا نزدیکی آن تولید می‌شود.
- جزء چربی توسط غدد میبومین در پلک‌ها تولید می‌شود.
- جزء آبکی توسط غدد اشکی موجود در پشت بخش بیرونی پلک بالا تولید می‌شود.
- جزء موسین توسط سلول‌های جامی در ملتحمه که سفیدی چشم (صلبیه) را می‌پوشاند تولید می‌شود.
وجود مشکل در هر یک از این منابع تولید اجزای اشک می‌تواند منجر به ناپایداری اشک و خشکی چشم‌ها شود و بسته به اینکه کدام جزء دچار مشکل باشد، دسته‌های مختلفی از خشکی چشم وجود دارند.در سایر موارد، علت اصلی خشکی چشم ناتوانی غدد اشکی برای تولید مقدار کافی مایع آبکی برای مرطوب نگه داشتن چشم‌ها است. این وضعیت کمبود مایع اشک نامیده می‌شود.
عوامل مرتبط با سندرم خشکی چشم
برخی عوامل می‌توانند خطر خشکی چشم‌ها را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
عوامل خارجی
- استفاده از کامپیوتر: هنگام کار کردن با کامپیوتر یا استفاده از گوشی‌های هوشمند یا سایر دستگاه‌های دیجیتالی قابل حمل، به دفعات کمتر و بصورت ناقص پلک می‌زنیم که منجر به تبخیر بیشتر اشک و افزایش خطر ابتلا به علائم خشکی می‌گردد.
- استفاده از لنز: با اینکه تعیین میزان تاثیر لنز در مشکل خشکی چشم دشوار است، اما ناراحتی خشکی چشم یک دلیل اصلی برای عدم استفاده از لنز در افراد مختلف می‌باشد.
- پیری: سندرم خشکی چشم می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در سن‌های بالاتر بخصوص بعد از ۵۰ سالگی شایع‌تر است.
- یائسگی: زنان بعد از یائسگی بیشتر از مردان با همان سن در خطر ابتلا به خشکی چشم هستند.
- محیط بیرون: آب و هوای خشک و باد خطر خشکی چشم را افزایش می‌دهد.
- پرواز مکرر با هواپیما:هوای موجود در کابین‌های هواپیما بسیار خشک بوده و می تواند منجر به مشکل خشکی چشم شود، بخصوص در آنهایی که بطور مکرر از هواپیما استفاده می‌کنند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن علاوه بر خشکی چشم با مشکلات جدی چشم مانند دژنراسیون ماکولا، آب مروارید و یوئیت همراه می‌باشد.
- مشکلات سلامتی: برخی بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، بیماری‌های مرتبط با تیروئید، لوپوس و روماتیسم مفصلی در خشکی چشم نقش دارند.
- داروها: بسیاری از داروهای نسخه‌ای و بدون نسخه از جمله آنتی هیستامین، داروهای ضد افسردگی و برخی داروهای فشار خون خطر بروز علائم خشکی چشم را افزایش می‌دهند.
- مشکلات پلک: بسته شدن ناقص پلک‌ها هنگام پلک زدن یا خوابیدن (وضعیتی که لاگوفتالموس نامیده شده و می‌تواند در اثر پیری یا بعد از عمل زیبایی بلفاروپلاستی رخ دهد) می‌تواند باعث خشکی شدید چشم‌ها شده که در صورت عدم درمان منجر به زخم قرنیه می‌گردد.
- جراحی عیوب انکساری چشم: جراحی‌های عیوب انکساری چشم مانند لیزیک نیز ممکن است باعث کاهش تولید اشک و خشکی چشم‌ها شوند. خشکی چشم ناشی از این عمل‌ها معمولاً موقتی هستند.
عوارض خشکی چشم
افراد مبتلا به خشکی چشم ممکن است این عوارض را تجربه کنند:
- عفونت چشم
- آسیب به سطح چشم‌ها
- کاهش کیفیت زندگی
تشخیص سندرم خشکی چشم
آزمایش‌های و روش‌هایی که ممکن است برای تعیین علت خشکی چشم‌ها استفاده شوند عبارتند از:
- معاینه‌ی کامل چشم
- اندازه‌گیری حجم اشک‌ها
- تعیین کیفیت اشک
درمانی خشکی چشم
درمان خشکی چشم ممکن است مستلزم درمان هرگونه مشکل زمینه‌ای باشد. همچنین برخی داروها و روش‌های جراحی و غیر جراحی نیز برای درمان این مشکل وجود دارند. نمونه‌هایی از این روش‌ها در ادامه ذکر شده‌اند:
روان کننده‌های بدون نسخه
این قطره‌ها که اشک مصنوعی نیز نامیده می‌شوند به عنوان مکملی برای تولید طبیعی اشک در چشم‌ها عمل می‌کنند.
پلاکهای سیلیکونی
این روش شامل استفاده از پلاک هایی در پلک‌های بالا و پایین که از آنجا اشک وارد بینی می‌شود، می‌باشد. قرار دادن سیلیکون در این بازشدگی‌ها مانع از تخلیه‌ی اشک از چشم می‌گردد. این پلاک ها می‌توانند موقتی یا دائمی باشند که بستگی به شدت علائم دارد. این فرایند بدون درد است.
پلاکهای اکریلیک
نوع جدیدی از پلاکهای چشمی که هنگام قرارگیری در معرض گرمای بدن تبدیل به یک ژل نرم می‌شوند. این پلاک‌ها برای تمام چشم‌ها مناسب هستند و بنابراین نیازی به اندازه‌گیری نمی‌باشد. پلاگ‌های اکریلیک مانند پلاکهای سیلیکونی عمل می‌کنند.
پلاکهای هیدروژل
این پلاک‌ها نوع جدیدی از پلاکهای چشمی هستند که هنگام قرار گرفتن در مجرای اشک تبدیل به یک ژل نرم و قابل انعطاف می‌شوند.
جراحی
جراحی آخرین راه حل برای افرادی است که نمی‌توانند پلاک های قرار داده شده در مجرای اشک را تحمل کنند. به جای آن، عملی به نام اتوترانسپلانت انجام می شود که در آن غدد بزاقی که شامل برداشتن برخی از غددی که بزاق تولید می‌کنند از لب پایین و قرار دادن آنها در زیر پوست دور چشم‌ها است بزاق تولید شده توسط این غدد به عنوان یک جایگزین برای اشک‌ها عمل می‌کند.
امیدوارم از این مقاله استفاده کرده باشید و در صورت تمایل بقیه ی مقاله های سایتمون رو مطالعه کنید.